Budowa przepławki dla ryb w formie rampy kamiennej

Lokalizacja
Rzeka: Ropa – km 34+250
Gmina: Gorlice
Miejscowość: Gorlice Planowany termin rozpoczęcia
III kwartał 2019
Planowany termin zakończenia
I kwartał 2020
Przewidywany koszt
955 471 zł
Dlaczego ingerujemy w rzekę?
Zbudowany w centrum Gorlic betonowy jaz stabilizuje koryto Ropy dla różnych celów: w pobliżu znajdują się dwa mosty (droga krajowa nr 28 i droga wojewódzka nr 977) oraz dwa przejścia kanalizacji – deszczowej i sanitarnej. Piętrzy on wodę dość wysoko, bo do 1,1 m, a zbudowane z głazów bystrze poniżej jazu uniemożliwia swobodną migrację ryb z powodu zbyt dużych prędkości płynącej tam wody.

Modernizowany obiekt
Obiekt składa się z dwustopniowego betonowego jazu piętrzącego wodę do wysokości 1,1 m oraz oddalonego od niego o 14 m, zrównanego z dnem betonowego gurtu. Szerokość koryta w dnie w tym przekroju wynosi 27 m. Stan techniczny urządzenia jest zły, na co wskazuje układ zwierciadła wody na przelewie oraz wystające elementy zbrojenia widoczne na niezatopionych fragmentach progu. Przez budowlę pod progiem przebiega nieczynny rurociąg kanalizacji deszczowej, a w dnie cieku są położone rury kanalizacji sanitarnej.
Brzegi rzeki na całym odcinku między stopniem, a gurtem są umocnione murami oporowymi, a pod mostem drogi krajowej nr 28 ubezpieczone materacami siatkowo-kamiennymi. Na brzegu lewym ubezpieczenie to doprowadzono do muru oporowego, na prawym mur oporowy dochodzi do przyczółków mostu. Mury oporowe poprowadzono wyżej wzdłuż koryta w stronę mostu drogi wojewódzkiej nr 977. Powyżej murów koryto wyprofilowano w formie skarp o nachyleniu ok. 1:1,5 obsianych mieszanką traw.

Istniejący obiekt stanowi barierę nie do przebycia dla ryb. Niezbędna jest jego modernizacja w celu zapewnienia swobodnej migracji organizmów wodnych.
Zakres modernizacji
Celem prac jest udrożnienie istniejącej bariery dla ryb i organizmów wodnych. Przedsięwzięcie przewiduje likwidację istniejącego progu i wykonanie rampy kamiennej – pochylni o długości 51 metrów z głazów o różnych wymiarach rozlokowanych nieregularnie. Ich zadaniem będzie, z jednej strony piętrzenie wody, z drugiej zaś zmniejszanie prędkości jej przepływu, co stworzy dogodne warunki dla wędrówek ryb i organizmów wodnych.
Rampa zostanie zakończona gurtem z głazów narzutowych oraz piętnastometrową niecką wypadową o przeciwstawnym do nurtu spadku dla zmniejszenia energii wody wypływającej z rampy. Jako zakończenie niecki wykorzystany zostanie istniejący obecnie gurt, w którym wycięty zostanie wlot do przepławki.

Przewody nieczynnej kanalizacji deszczowej zostaną rozebrane, a przewody kanalizacji sanitarnej przełożone zostaną w inne miejsce – powyżej rampy i poprowadzone w dnie rzeki. Przebudowie ulegnie również istniejący mur oporowy i uzupełnione zostaną wyrwy w brzegu.
Realizacja – zmiany wprowadzone w trakcie realizacji inwestycji
Nie rampa kamienna (bystrze) tylko przepławka kaskadowa (ryglowa)
W trakcie budowy Zarząd MPGK Gorlice zrezygnował z przebudowy kolektora kanalizacyjnego, co spowodowało konieczność wprowadzenia pewnych zmian do projektu przepławki. Zmianie uległ układ głazów przepławki oraz sposób wykonania podbudowy dna przepławki. Zwiększono grubość ubezpieczenia narzutem kamiennym dna oraz skarp, ułożono pancerz dna na dwukierunkowej geosiatce w obsypce rumoszem skalnym, zwiększono liczbę głazów kamiennych.
Efektem zmiany sposobu układania głazów i formowania basenów przepławki było przekształcenie urządzenia z bystrza/rampy na przepławkę kaskadową/ryglową.
Poniżej zamieszczamy zdjęcia z kolejnych etapów realizacji inwestycji.
Etapy realizacji
Stopień przed modernizacją
Stopień Gorlice II przed modernizacją
Sierpień 2019 – przygotowywanie placu budowy
Wrzesień 2019
Październik 2019
Realizacja przepławki „na sucho” – bez mącenia wody w rzece.
Listopad 2019

Maj 2020
Czerwiec 2020 – przepławka w czasie wezbrania


Czerwiec 2020 po wezbraniu

Październik 2021

fot. ZBE
